Een gesponsorde verhaallijn over dierenwelzijn in de dagelijkse soap
Familie, levert VTM een behoorlijk gepeperde factuur op. Die verhaallijn was er
gekomen op vraag van GAIA die VTM daarvoor ook betaalde. De Vlaamse Regulator
voor de Media (VRM) oordeelt dat deze overeenkomst een aantasting inhoudt van
de verantwoordelijkheid en redactionele onafhankelijke van DPG Media, de
eigenaar van VTM, en legt daarom een boete op van 25.000 euro.
De
Vlaamse Regulator voor de Media is de onafhankelijke toezichthouder voor de
Vlaamse audiovisuele media. In die hoedanigheid controleert het onder meer of
de Vlaamse media zich houden aan de reclameregels. De VRM kan ambtshalve een
procedure opstarten wanneer het denkt dat bepaalde regels overtreden zijn, maar
het kan dit ook doen op basis van een klacht. Zij kan daarbij een waarschuwing
geven, maar ook een geldboete tot 125.000 euro opleggen.
Een gesponsord script over dierenwelzijn
op de dagelijkse soap “Familie” leverde VTM een vrij grote boete op. Dit
verhaal werd geproduceerd in opdracht van GAIA, die ook VTM betaalde. De
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Media (VRM) oordeelde dat deze regeling de
redactionele onafhankelijkheid van DPG Media, de eigenaar van VTM, heeft
geschonden. Vandaar de boete!
Pleidooi voor
veganisme
In september vorig jaar zond de populaire VTM-soap een
verhaallijn uit over veganisme.
Eén van de personages in
de soap, zelf een veganist, hield daarbij een vurig pleidooi voor veganisme en
de bijhorende voordelen voor het dierenwelzijn en de gezondheid. Bij de
aftiteling van Familie, goed voor 800.000 kijkers per dag, zat een expliciete
verwijzing naar GAIA dat meewerkte (en betaalde) aan de totstandkoming van de
aflevering.
Boerenbond vond het opmerkelijk dat een belangengroep als GAIA, tegen
betaling, een vurig pleidooi geeft over dierenwelzijn en een bepaalde
levensstijl promoot als zijnde beter of gezonder en liet dit ook weten aan VTM.
Deze interne communicatie werd echter gelekt naar de media en dat zorgde voor
heel wat verontwaardigde reacties op de “kortzichtigheid” van Boerenbond. De
landbouworganisatie was niet te spreken over de manier waarop een interne
conversatie werd uitvergroot tot een karikatuur.
GAIA en DPG Media zeiden
niet te snappen wat het probleem was. “Wij adverteren al langer bij DPG Media.
We vroegen of er geen andere mogelijkheden waren om onze campagne in de kijker
te zetten en toen kwam het idee om samen te werken bij enkele afleveringen van
Familie. Wij maken gewoon gebruik van die mogelijkheid, zoals ook andere
organisaties doen”, zei Ann De Greef van GAIA toen.
VTM liet op zijn beurt weten dat het met Familie vaak maatschappelijke en
actuele thema’s op de agenda zet. “Daarbij worden soms samenwerkingen
aangegaan, als dat binnen de verhaallijn past. Aangezien duurzaamheid en
veganisme tegenwoordig vaak onder de aandacht komen, wil Familie ook die
thema's belichten. Vandaar dat we hier gekozen hebben voor een samenwerking met
GAIA”, aldus de zender.
Ambtshalve
onderzoek van VRM
De Vlaamse mediaregulator
oordeelt daar anders over. Na de hetze stelde die ambtshalve een onderzoek in
en controleerde alle uitzendingen van Familie in de week van 14 tot 18
september. “We stelden vast dat één van de verhaallijnen verbonden is met de boodschappen
rond dierenwelzijn en dierenrechten vanwege GAIA. Uit ons onderzoek en de
beelden blijkt dat er sprake is van een tijdelijke maar structurele
sponsorovereenkomst met GAIA voor Familie tijdens die desbetreffende week”,
klinkt het.
“We hebben geconstateerd dat de verhaallijn onmiskenbaar het gevolg was van
een bewust redactionele keuze die gemaakt werd in het licht van het sluiten van
een belangrijke sponsorovereenkomst”
aldus Vlaamse Regulator voor de Media
Volgens
VRM wordt het bestaan van die sponsorovereenkomst ook niet betwist door DPG
Media. “We hebben vastgesteld dat de verhaallijn wel degelijk op vraag van de
sponsor werd uitgewerkt en dat die nog niet bestond alvorens GAIA besloot op te
treden als sponsor. Op die manier kunnen we constateren dat deze verhaallijn
niet het gevolg is van een samenloop van omstandigheden, maar onmiskenbaar het
gevolg was van een bewust redactionele keuze die gemaakt werd in het licht van
het sluiten van een belangrijke sponsorovereenkomst”, aldus VRM.
De regulator stelt
daarop dat er sprake is van “duidelijke en verregaande beïnvloeding door de
programmasponsor van de inhoud van het gesponsorde programma waardoor de
verantwoordelijkheid en de redactionele onafhankelijkheid van DPG Media
wezenlijk werden aangetast”. Daarom besloot de VRM een geldboete op te leggen
van 25.000 euro. Het hield daarbij rekening met tal van factoren: de ernst van
de inbreuk, het feit dat de verhaallijn een week lang aanwezig was en dat ze in
meerdere fragmenten per aflevering aan bod kwam, de uitzending in primetime met
hoge kijkcijfers tot gevolg en het bedrag van de sponsorovereenkomst.
Bron: Vilt
/ De Morgen / Food & Meat
